Kto z nas jeszcze pamięta czas, kiedy aby opłacić rachunek za telefon, czy też czynsz za mieszkanie stało się w kilometrowych kolejkach do pocztowego okienka?
Kolejki być może zostały, ale drugą dekadę XXI wieku z całą pewnością zdominuje elektroniczny obieg wszelakich rachunków, a wraz z nim dzięki bankowości elektronicznej możliwość ich wygodnego opłacania z poziomu systemu transakcyjnego. W Polsce i na świecie pojawia się coraz więcej firm agregujących masowych wystawców faktur. Usługa ta otrzymała też swoją nazwę EBPP (electronic bill presentment and payment) - elektroniczna prezentacja i płacenie rachunków.
Przy próbie dokładniejszej definicji warto posilić się znaną pewnie wszystkim Wikipedią.
EBBP to Usługa finansowa, która polega na przekazaniu płatnikowi elektronicznej formy rachunku (faktury) i umożliwienie mu dokonania elektronicznej płatności. Proces ten obejmuje dwa rodzaje transakcji: prezentację, oraz zapłatę rachunku. Płatności rachunków stanowią obecnie najpopularniejszy rodzaj transakcji internetowych. Do niedawna EBPP było przeznaczone wyłącznie dla podmiotów gospodarczych, obecnie z tej usługi mogą już korzystać osoby fizyczne. Właścicielami firm specjalizujących się w EBPP są często znane banki. Firmy te mogą też współpracować z grupą instytucji finansowych.
Od 17 maja 2010 r. do grona banków pozwalających prezentować faktury i za nie wygodnie płacić poprzez system transakcyjny, dołączy mBank.
Pośrednikiem będzie podmiot agregujący wystawców, czyli Krajowa Izba Rozliczeniowa (KIR) i jej usługa BILIX.
Schemat jej działania można przedstawić w następujący sposób:
1. Dostawca (operator telekomunikacyjny, zakład energetyczny lub gazowniczy, dostawca Internetu lub telewizji kablowej, itd.) zamiast wysyłać do klienta kopertę zawierającą rachunek lub fakturę i pozostałe materiały drukowane, dostarcza do KIR S.A. dokumenty w formie elektronicznej.
2. KIR S.A., jako operator BILIXA świadczący usługi dla różnych dostawców usług i banków, grupuje zebrane dane i udostępnia je Bankowi.
3. Bank prezentuje klientowi otrzymane z systemu BILIX dane za pośrednictwem systemu bankowości internetowej.
4. Klient zapoznaje się z prezentowanymi danymi i akceptuje (lub nie) płatność.
5. Bank informuje KIR S.A. o statusie przetwarzania danego dokumentu, w tym o fakcie zaakceptowania bądź odmowie wykonania płatności.
6. KIR S.A. grupuje otrzymane z banków informacje, które następnie przekazuje dostawcom w ustalonej formie.
7. Przepływ środków z tytułu opłaconych rachunków i faktur z Banku klienta do Banku dostawcy usług realizowany jest standardowo (poprzez system ELIXIR lub jako przelew wewnętrzny).
Oczywiście wdrożenie tej usługi wymaga pewnych zmian od strony naszego systemu transakcyjnego. W pierwszej kolejności zmieni się nawigacja kontekstowa eKONTA i mBiznesKONTA. W kontekście tych dwóch produktów będzie można zawierać porozumienia z wystawcami faktur, a następnie dokonywać stosowanych płatności. Pojawi się nowa sekcja „eFaktury”, w której prezentowane będą poszczególni dostawcy usług EBPP. W pierwszej kolejności będzie to BILIX:
W ramach tej usługi Klient będzie mógł wykonać następujące czynności:
- zainicjować proces zawarcia porozumienia,
- wyświetlić listę zawartych porozumień,
- usunąć porozumienie,
- wyświetlić listę przesyłek,
- przejrzenia informacji o płatnościach,
- pobrać złączniki np. faktury
- zrealizować lub odrzucić płatności.
Kilka informacji dotyczących funkcjonowania w kontekście specyfiki działania naszego systemu:
- płatność będzie realizowana tak jak przelew dowolny bieżący lub przyszły. W przypadku, gdy system nie może przyjąć dyspozycji płatności zostanie zwrócony stosowny komunikat błędu,
- możliwe będzie wybranie opcji „Wykonaj ponownie” z historii operacji na rachunku Klienta, analogicznie jak to można zrobić w tej chwili w przelewach. Dozwolona będzie edycja takiego przelewu,
- Klient nie będzie miał możliwości anulowania zleconej płatności. Przy próbie usunięcia przelewu z listy przelewów oczekujących Klientowi pokaże się stosowny komunikat błędu,
- w przypadku braku realizacji zleconej płatności (np. w wyniku braku środków) pojawiać się będą standardowe komunikaty do kontraktów informujące o odrzuceniu zaplanowanej płatności,
- zlecenie płatności w ramach usługi BILIX nie będzie autoryzowane hasłami smsowymi/jednorazowymi o ile nie znajdą się w Koszyku płatności.
Poniżej kilka ilustracji prezentujących poszczególne elementy.
Lista przesyłek:
Szczegóły przesyłki:
Nowe porozumienie:
Na razie liczba dostawców nie jest zbyt duża, ale wraz z popularyzacją i udostępnianiem podobnych agregatorów w systemach bankowych z całą pewnością będzie rosła. Jest to z niewątpliwie duże wyzwanie, pamiętając że w Polsce fiaskiem zakończyła się próba popularyzacji „polecenia zapłaty”.
W każdym razie trzymamy kciuki za tą i inne usługi, które mają szansę odmienić sytuację i uprościć życie praktycznie każdego obywatela tego kraju.